İmam GÜNEŞ
Yılın birinci 7 ayında 144 milyar doları aşan ihracatçılar yılsonundan da umutlu. Aylık ortalama 20 milyar doları geçen ihracatın yılsonunda 250 milyar doları aşması bekleniyor. Türkiye İhracatçılar Meclis (TİM) Başkanvekili ve Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Lideri Ahmet Fikret Kileci, 2 Eylül’de açıklanacak aylık ihracat sayılarının çok kıymetli olduğuna dikkat çekerek, “Geçen ay Kurban Bayramı tatiline karşın uygun bir sayı elde ettik. Bu ay tatilimiz olmadı. O yüzden açıklanacak sayı yılsonu için değerli bir işaret verecek. Yılı 250-260 milyar dolar ortasında tamamlayacağımızı öngörüyoruz. Bu, resesyon kaynaklı beklentimiz. Siparişler azalmasa 280 milyar doları da geçebilirdik” dedi.
Pandemi ve savaş ortamının Türkiye’ye fırsatlar getirdiğinin altını çizen Kileci, dünyanın sigortası üzere olduklarını söyledi. Elde edilen avantajın âlâ planlama ile Türkiye’yi güzel bir noktaya taşıyabileceğine değinen Kileci, yılın birinci 7 aylık devrinde kilogram ünite fiyatının 1,5 dolara yaklaştığının altını çizdi. Birinci gayelerinin evvel 2 dolara ulaşmak olduğunu söz eden Kileci, en son maksatlarının ise 3 dolar ulaşmak olduğu bilgisini verdi.
Türkiye’nin düzgün bir planlama yapması gerektiğini kaydeden Kileci, kelamlarına şöyle devam etti: “Dünyanın ticaret merkezi olma misyonunu düzgün kullanmalıyız. Lüks mal satamıyoruz. Temel gereksinime dayalı kaliteli eser satıyoruz. Güç dünyanın sorunu. Bizim de yenilebilir güç kaynaklarımızı artırmamız lazım. Bunun dışında lojistik ve hammaddeye de yatırım yapmamız gerekiyor. Yerli ve ulusal deniz yolumuz olmalı. Bu üç kalemde yatırımları artırırken bunu gerçekleştirecek olan insan kaynağına da yatırım yapılmalı. Bunları gerçekleştirebilirsek, dünya ticaretinde kelam sahibi olabilir, sürdürülebilir ihracatı sağlayabiliriz. Biraz da geleceğe odaklanmamız gerekiyor.”
“Döviz bozdurmada ihracatçı ziyan etti”
Bugün yüksek fiyattan hammadde stoklayan firmaların emtia fiyatları fikir ziyan ettiğini vurgulayan Kileci, şu açıklamalarda bulundu: “Maalesef eserler ellerinde kaldı. Merkez Bankası’nın döviz bozdurma uygulamalarında ihracatçı ziyan etti. Döviz kredisine ulaşma meselemiz devam ediyor. TL kredisi bile sıkıntı. Bizim en büyük sıkıntımız enflasyon muhasebesi. Firmalar teknik iflasta. Alacağı var, borcu da var. Borcu güncelleniyor lakin alacağı sabit kalıyor. Lakin bu devirde birtakım firmaların, bilhassa döviz kredisi kullanamayan ve alacakları döviz olan firmaların bilançoları artı olarak kaldı. Yaşadığımız sorunun temel nedeni kredi musluklarının birden kapanması oldu. Su istimaller de çıkınca bu durumu pekiştirdi.
Pandemiden evvelki tertip kısa müddette oluşmaz. Bana nazaran uzunca bir mühlet kredi muslukları büsbütün açılmayacak. Kademeli olarak açılır. Dünyada da artık bu sorun başladı. Bunu toparlanma süreci olarak görebiliriz.”
“Haftada bir maliyet hesabı yapıyoruz”
Resesyon derdinin tüm dünyada yaşandığını belirten Kileci, Türkiye gelen siparişlerin de tedirginlik tesiriyle azaldığını kaydetti. Avrupa pazarında yaşanan düşüşü ABD ve Afrika pazarı ile telafi ettiklerini tabir eden Kileci, şunları söyledi: “Pazar çeşitliliği sağlamak bu çeşit global krizlerde kıymetli. Dolar/Euro paritesinin başlangıç noktası 0,86’ydı. Tekrar o noktaya geleceği konuşuluyor. Bizim de en fazla ihracatımız Euro bölgesine. Münasebetiyle bu durum zararımıza oluyor. İhracatçılar olarak kurun her vakit stabil olmasını istiyoruz. Zira, kur oynaklığı maliyet hesabı yapmayı zorlaştırıyor. Haftada bir maliyet hesabı yapıyoruz. Ticaretin dünyada ne kadar sigortası varsa kullanalım ki en az hasarla çıkalım. Riski yönetmemiz lazım. Konjonktür çok süratli değişiyor.”