Yasemin SALİH / İSTANBUL
Sağlıklı beslenme konusunu faaliyetlerinin odağına alan Sabri Ülker Vakfı, “Pandemi Sonrası Tekrar Şekillenen Besin Tüketim Alışkanlıkları Araştırması”nın sonuçlarını açıkladı. Farklı bölgelerdeki 12 vilayetten 2 bin 400 şahısla yüz yüze görüşülerek yapılan araştırmaya nazaran toplumda besin güvenliğiyle ilgili bilgi seviyesi çok düşük. 18 yaş üstü iştirakçilerin bu bahiste bilgileri daha fazla fakat toplumun büyük kesiti besinlerin güvenliğinden emin olmadığını belirtiyor.
Gıda güvenliği kavramı bilinmiyor
Doğu Akdeniz Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Erol’un liderliğinde hazırlanan araştırma raporu, tüketicilerin yüzde 66,1’inin besin güvenliği kavramını hiç duymadığını ortaya koydu. Araştırmaya nazaran bu bahiste bilgiyi TV ve radyo yayınlarından aldığını söyleyenlerin oranı yüzde 70,1. Yalnızca yüzde 18,6’lık kısım uzmanlardan bilgi alıyor.
Son kullanma tarihi ve etiket
Araştırmanın toplumun besin güvenliğiyle ilgili bilgi ve tavırlarını gözler önüne serdiğini belirten Prof. Dr. İrfan Erol, şu sonuçları paylaştı: “Tüketicilere besin alırken en çok hangi faktörleri ön planda tuttuklarını sorduk. Yüzde 77,3’ü son tüketim tarihine baktığını söyledi. Yüzde 73,8’i de etiket bilgilerini okuduğunu söz etti. Zira alerji vs üzere sıkıntılar artıyor. Yüzde 73,5’i kalite ve lezzeti de gözetirken, ‘Fiyatına da bakarım’ diyenlerin oranı yüzde 71 oldu. Bu sonuçlar dünyada da emsal oranlarda.” Araştırmaya katılanların yüzde 60,8’ine nazaran besin fiyatları pandemiden evvel daha yeterli durumdaydı.
“Şikayet etsem de sonuç değişmez”
Erol’un verdiği bilgilere nazaran tüketiciler besin denetimlerinin gereğince yeterli yapılmadığını düşünüyor. Her 10 iştirakçiden 7’sinin bu görüşte olduğunu aktaran Erol, her 10 iştirakçiden 3’ünün de bozuk besinlerle karşılaştığını, lakin bunu yetkililere şikayet etmediğini belirtiyor. Erol, “Bunun nedenini sorduğumuzda iştirakçilerin yüzde 62,1’i ‘uğraşmak istemiyorum’ dedi. Yüzde 62,7’lik kısma nazaran şikayet etseler de yaptırımlar, cezalar kâfi değil. Tüketicilerin yüzde 48,3’ü kontrol için mevzuatta eksiklikler olduğunu düşünüyor. Bu bahiste hem kamu otoritesi yaptığı denetim ve kontrollere ait çalışma sonuçlarını toplumla paylaşmalı hem de besin güvenliği alanında öne çıkan bilim insanları tüketiciyi hakikat bilgilerle aydınlatmalı” diye konuştu.
Her 3 şahıstan biri ALO 174’ten habersiz
Araştırmaya nazaran toplumun yarısı besin güvenliğiyle ilgili bir sorun yaşadığında ALO 174 sınırını arayabileceğinden haberdar değil. İştirakçilerin yüzde 31,6’sı bu türlü bir çizginin varlığından habersiz olduğunu söz ederken, yüzde 51,6’sı şikayet etse bile sonuç alamayacağını düşünüyor. Prof. Dr. İrfan Erol, besin güvenliği ve beslenmenin sıhhatle ve dolaylı olarak da ekonomik krizlerle irtibatlı olduğunu vurguladı. Pandemiyle birlikte bağışıklık sisteminin öne çıktığını söz eden Erol, “Fiziksel, mental ve ruhsal işlevlerin yerine getirilmesi için besin ve pak suya erişmek olmazsa olmaz. Tüm dünyada besin enflasyonu yükseliyor. Bu beslenmeyi etkiliyor. Açlık kıymetli bir sorun. Bunlar iktisat için değerli. Besin, beslenme, sıhhat; iktisada ve ihracata direkt bağlı mevzular. Bunları sürecin dışına itemezsiniz. Herkes gerekeni yapmalı” dedi.
