Konuk muharrir / Gökçe Kaan Demirkıran
Futbolumuzun temel sorunu altyapıdan oyuncu yetişmemesi olarak gösterilir. Oyuncu yetişmemesinin de nedenleri kulüplerin altyapıya bakış açıları, bütçe ayırmamaları, gençlere gereğince talih verilmemesi v.s. diye sıralanır. Bunların hepsi yanlışsız. Lakin ıskalandığını düşündüğüm bir konu var. Julian Nagelsmann’in öyküsü bize bir şeyler anlatıyor.
Bayern Münih yeni teknik yöneticisini açıkladı. Bundesliga’da adım adım mesleğini ören genç Julian Nagelsmann, şimdi 33 yaşında, Bayern’in yeni teknik yöneticisi oldu. Nagelsmann 1899 Hoffenheim’daki ve RB Leipzig’deki performansı ile isminden kelam ettirmişti. Uzun müddettir ismi Bayern Munih’le anılıyordu. Anılmanın da ötesinde aslında Bayern peşinde koşuyordu da diyebiliriz. u dönemin sonuna gerçek bu “rüya” gerçekleşti. Bayern Münih 25 milyonluk Euro tutuarında bir “bonservis” ödeyerek Nagelsmann’ı grubun başına getirdi.
Nagelsmann kıssası aslında futbolun nereye gittiğinin güçlü bir işareti. Nagelsmann’in bir futbol mesleğinden kelam etmemiz pek mümkün değil. 21 yaşında futbolu bırakmak zorunda kalmış. Sonrasında altyapılarda çalışmış ve üniversite eğitimini tamamlamış. Çok genç yaşta da Hoffenheim’ın başına geçmiş. Oradaki başarısı RB Leipzig’deki projeye geçişini sağlamış. Artık de futbol tarihine ismini yazdırmaya hazırlanıyor. Bayern’in Nagelsmann tercihini yalnızca gençlerin önünü açmak olarak okursak, eksik bırakmış oluruz. Teknik yöneticilik mesleği genç olmaktan yahut deneyimli olmaktan çok daha fazlasını söz ediyor aslında. Pekala bizde durumlar nasıl?
Bizim ligimize bakarsanız aslında teknik yönetici çok şey tabir ediyor. “Uzatmalı” ligde 36 haftada 21 kadroda toplam 36 sefer teknik yönetici değişikliği gerçekleşmiş. Bu, bir açıdan teknik yöneticilerin mağdur edildiği bir futbol iklimini söz ediyor. Lakin bir açıdan da mesleğe verilen kıymeti gözler önüne seriyor. Pekala sorun her vakit teknik yöneticide midir?
“Eğitim şart” bir periyot klişeleşmiş bir slogandı. Mizahta da kullanıldı. Eskisi kadar tanınan değil. Lakin gerçeklik hissesi hala geçerli. Futbol buna düzgün bir örnek. Türkiye’de altyapılarda ve yarışmacı liglerde çalışan antrenörlerin eğitimi konusunda kurumsallaşmış sistematik bir tertipten pek kelam edemeyiz. Varsa da âlâ işlemediği aşikar. Profesyonel ve üst seviye futbol oynamamış bireylerin önünü açacak bir eğitim sisteminden de kelam edemiyoruz. Nagelsmann örneği bizi tam da bu noktaya getiriyor. Bilimsel ilerlemenin bu derece süratli olduğu bir alanda antrenörler eski futbolculuklarından kalan tecrübelerinden daha fazlasını bilmeliler. Bunun için de teknik yöneticilik yeteneği kadar, aldıkları eğitim ve eğitimi uygulama marifetleri de değer arz ediyor. Teknik yöneticilik günümüzde multidisipliner bir uzmanlık gerekiyor. Bu uzmanlığın içinde futbolculuk mesleğinizdeki muvaffakiyetler eskisi kadar büyük yer tutmuyor. Altyapı oyuncularının uygun eğitim almalarının temelinde de eğiticilerin âlâ eğitilmiş olması yatıyor. Profesyonel ekiplerdeki teknik yöneticilerin genç oyuncuların temel eğitimleriyle ilgili serzenişlerini biliyoruz. Pekala buradaki cürüm yalnızca oyuncular da mı? Doğal ki değil. Türk futbolunda ana meselelerden birinin eğitici eğitimi olmasına karşın bunun pek dillendirildiğini görmüyoruz. Yeni jenerasyon teknik yöneticilerin ve adaylarının bunu daha çok dillendirmesi gerekiyor.